top of page

Kitap rehberi

Yazarın fotoğrafı: Nur ŞATNur ŞAT

Güncelleme tarihi: 1 Mar 2023

"Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar" Üzerine Bir Kitap İncelemesi


Kitabın daha yeni baskıları vardır ancak 'Kitap Rehberi'ne konu olan nüsha künyesi şöyledir:


"Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar" Üzerine Bir Kitap İncelemesi, William Lawrence Neuman, (2008). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Çev. Sedef Özge, Ankara: Yayın Odası Yayıncılık, 7. Baskı, 2. Cilt, 864 sayfa.


Neuman, bilgi ve uygulanabilirlik arasındaki uçurumu kapatma çabasıyla, "Social Research Methods: Qualitative and Quantitative Approaches" adlı kitabını ilk kez 1991’de yayımladı. Bu eserinde de nitel ve nicel araştırma yöntemlerini tanımlayan, kavram ve teorilerin titiz ve kapsamlı bir karışımını sunan sosyoloji profesörü Neuman, sosyal bilimler alanında çok sayıda kitap, kitap bölümü ve makale yazmıştır.


Kitap, gelecek vadeden araştırmacıların, araştırmayı ve amacını derinlemesine anlamalarına yardımcı olurken, araştırma yürütmenin temellerini ve kuramsal mülahazalarını vurgulamak için yazılmıştır.




Mevcut baskı beş kısma ayrılmıştır:

BİRİNCİ KISIM: Temeller (5 bölüm)

İKİNCİ KISIM: Planlama ve Hazırlık (3 bölüm)

ÜÇÜNCÜ KISIM: Nicel Veri Toplama ve Analiz (4 bölüm)

DÖRDÜNCÜ KISIM: TOPLUMSAL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ (3 bölüm)

BEŞİNCİ KISIM: Ötekilerle İletişim Kurma (1 bölüm)



Toplam 16 ayrı bölümden oluşan kitap, çeşitli araştırma yöntemlerini açıklıyor. Daha çok kavramsal çerçeveyi vurgulamak amacıyla nitel ve nicel yaklaşımlar arasında bir denge kurmak, uygulamalar, stratejiler ve her bir yaklaşımın artıları-eksileri ile iki yaklaşımın bir kombinasyonunu kullanmanın yararlarının vurgulanmasına odaklanmıştır.




Yazar, araştırmanın nasıl ve nasıl olduğunun ve öneminin anlaşılmasını sağlamak için temellere ışık tutmuştur. Ayrıca araştırmanın felsefi temellerini ve paradigmalarını en güzel şekilde yapılandırmıştır.


Kitabın her bölümü tartışılacak konuların başlıkları, çağrışım yapan hoş bir alıntı ve kilit noktaları ile başlamaktadır.


Hemen her konu hem bütüncül bir şekilde hem de derinlemesine ele alınmayı sağlayan alt bölümlerde açıklanmıştır. Bu, aşırı bilgi yükünün uygun parçalarda benimsenmesini sağlamaktadır.


Her bölüm, kavramsal netliği artırmaya yardımcı olan şekiller, diyagramlar ve haritalarla zenginleştirilmiştir. Her konu çeşitli gerçekçi örneklerle desteklenmiştir.


Kitap sizi, bir araştırma raporunun neden gerekli olduğundan, yazım sürecinin anlaşılmasının önemine, bir araştırma önerisinin formüle edilmesinin faydasına, etiğin vazgeçilmezliğine ikna ediyor.


Yazar, ayrıca her bölümde tartışılan konuları açıklayan şekil, şemaların yanı sıra kısa tanımlar içeren bilgi, tanım veya diyalog kutuları ile kavramları sadeleştirerek hızlı bir bakış sağlamaktadır. Bölüm sonlarındaki değerlendirme soruları ve anahtar terimlerin bir listesi ile notlar bulunmaktadır. Bunlar okuyucuyu konu üzerinde derinlemesine düşünmeye teşvik etmenin bir aracı olarak faydalıdır.


Kullanılan dil, okuyucunun dikkatini çekme ve fakat konuları anlaşılır kılma açısından basit ve akılda kalıcıdır. Bu vesile ile böyle kapsamlı bir yayını tek başına dilimize kazandıran çevirmeni de kutlarız.


Genel olarak kitap, araştırma alanı için değerli bir örnektir.


Bu değerlendirme yazısını yazarın giriş bölümündeki anlamlı bir ifadesiyle ile bitirelim (Neuman, 2014: X):


Çoğu kez ekonomik, politik ve pratik baskılar, toplumsal araştırmayı, çok geniş bir yelpazede yer alan güncel sorun ya da konuları çözmek için herkesin uygulayabileceği, düşünce içermeyen bir "hızlı ve kalıcı olmayan çözüm" teknolojisine dönüştürmeye çalışır. Toplumsal araştırma, basit bir teknolojiye indirgendiğinde, araştırmanın taşıdığı gerçek anlamın önemli bir bölümünü geride bırakmış olur. Toplumsal araştırma ethos'u, tavrı ve perspektifi, günümüzdeki çağdaş toplumun ötesine uzanan, incelikli bir bilgi yaratım sürecidir.

Aşağıda kitabın içindekiler bölümünü bulabilirsiniz:


1. CİLT

BİRİNCİ KISIM Temeller

1. BÖLÜM: Bilim ve Araştırma

Toplumsal Araştırmanın Alternatifleri

Bilimin İşleyişi

Nicel ve Nitel Toplumsal Araştırma

Araştırma Sürecinin Adımları

Neden Toplumsal Araştırma Yapılır?

Sonuç

2. BÖLÜM: Araştırmanın Boyutları

Araştırmanın Boyutları

Sonuç

3. BÖLÜM: Kuram ve Araştırma

Kuram Nedir?

Toplumsal Kuram ve İdeoloji

Toplumsal Kuramın Parçaları

Kuramın Farklı Yönleri

Dinamik İkili

Sonuç

4. BÖLÜM: Metodolojinin Anlamları

Üç Yaklaşım

Pozitivist Sosyal Bilim

Yorumlayıcı Sosyal Bilim

Eleştirel sosyal bilim

Feminist ve Post-modern Araştırma

Sonuç

5. BÖLÜM: Literatür Değerlendirmesi ve Etik Kaygılar

Literatür Değerlendirmesi

Toplumsal Araştırmada Etik

Sonuç

İKİNCİ KISIM Planlama ve Hazırlık

6. BÖLÜM: Nitel ve Nicel Araştırma Tasarımları

Nirengi

Araştırmaya Nitel ve Nicel Yönelimler

Nitel Tasarım Başlıkları

Nicel Tasarım Başlıkları

Sonuç

7. BÖLÜM Nitel ve Nicel Ölçüm

Ölçüm Neden Gerekli?

Nicel ve Nitel Ölçüm

Ölçüm Sürecinin Bölümleri

Güvenilirlik ve Geçerlik

Nicel Ölçüm için bir Rehber

Endeks Oluşturma

Ölçekler

Sonuç

8. BÖLÜM: Nitel ve Nicel Örnekleme

Olasılıklı Olmayan Örnekleme

Olasılıklı Örnekleme

Sonuç

2. CİLT

ÜÇÜNCÜ KISIM Nicel Veri Toplama ve Analiz

9. BÖLÜM: Deneysel Araştırma

Deney için Uygun Olan Araştırma Soruları

Toplumsal Araştırmada Deneyin Kısa Tarihi

Rastlantısal Atama

Deney Tasarımı Mantığı

İç ve Dış Geçerlik

Pratik Etkenler

Deneysel Araştırmanın Sonuçları: Karşılaştırma Yapmak

Etik Üzerine

Sonuç

10. BÖLÜM: Tarama Araştırması

Taramaya Uygun Araştırma Soruları

Tarama Araştırmasının Tarihi

Tarama Araştırmasının Mantığı

Anketi Oluşturma

Tarama Türleri: Avantajlar ve Dezavantajlar

Görüşme Yapma

Etik Tarama

Sonuç

11. BÖLÜM: Tepkisiz Araştırma ve İkincil Analiz

Tepkisiz Ölçüm

İçerik Analizi

Var Olan İstatistikler/Belgeler ve İkincil Analiz

Çıkarım ve Kuramı Test Etme Sorunları

Sonuç

12. BÖLÜM: Nicel Verilerin Analizi

Verilerin Ele Alınması

Tek Değişkenli Sonuçlar İki Değişkenli Sonuçlar

İkiden Fazla Değişken

Çıkarımsal (Vardamli) İstatistik

Sonuç

DÖRDÜNCÜ KISIM: Nitel Veri Toplama ve Analiz

13. BÖLÜM: Saha Araştırması

Saha Araştırmasına Uygun Araştırma Soruları

Saha Araştırmasının Kısa Tarihi

Saha Araştırmasının Mantığı

Yerin Seçilmesi ve Erişim Sağlama

Sahadaki İlişkiler

Gözlemleme ve Veri Toplama

Saha Araştırması Görüşmesi

Sahadan Ayrılış

Saha Araştırmasında Etik Açmazlar

Sonuç

14. BÖLÜM: Tarihsel Karşılaştırmalı Araştırma

Tarihsel Karşılaştırmalı Araştırmanın Kısa Tarihi

Tarihsel Karşılaştırmalı Araştırmaya Uygun Araştırma Soruları

Tarihsel Karşılaştırmalı Araştırmanın Mantığı

Tarihsel Karşılaştırmalı Araştırma Projesinin Basamakları

Tarihsel Bağlamda Veri ve Kanıtlar

Karşılaştırmalı Araştırma

Tarihsel Karşılaştırmalı Araştırmada Eşdeğerlik

Etik

Sonuç

15. BÖLÜM: Nitel Veri Analizi

Veri Analizi Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Kodlama ve Kavram Oluşturma

Nitel Veriler için Analitik Stratejiler

Diğer Teknikler

Sonuç

BEŞİNCİ KISIM Ötekilerle İletişim Kurma

16. BÖLÜM: Araştırma Raporunun Yazılması ve Toplumsal Araştırmanın Politikası

Araştırma Raporu

Toplumsal Araştırmanın Politikası

Objektiflik ve Değerden Bağımsızlık

Sonuç


EK A

Amerikan Sosyoloji Derneği Etik Kuralları

EK B

Rastlantısal Olarak Seçilmiş Beş Basamaklı Sayılar Tablosu

EK C

Veri Arşivleri ve İkincil Analiz Kaynakları Örneklemi

EK D

Ölçüm Kuramı ve Endeks ve Ölçek Oluşturma için Özelleşmiş Teknikler

EK E

Değerlendirme Araştırması


Kaynakça

Adlar Dizini

Konu Dizini

12 görüntüleme

Son Yazılar

Hepsini Gör
Kitap Rehberi

Kitap Rehberi

kitap rehberi

kitap rehberi

Kitap Rehberi

Kitap Rehberi

bottom of page